Firma audytowa to podmiot gospodarczy specjalizujący się w świadczeniu usług audytorskich, w tym głównie badania sprawozdań finansowych, rewizji finansowej oraz doradztwa w zakresie rachunkowości, prawa podatkowego i organizacji przedsiębiorstw. Zgodnie z ustawą z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, firma audytowa może wykonywać czynności takie jak: rewizja finansowa, usługi atestacyjne, doradztwo podatkowe, prowadzenie ksiąg rachunkowych, doradztwo w zakresie organizacji rachunkowości, audyt śledczy, przegląd due diligence, wycena aktywów, obsługa transakcji gospodarczych, wsparcie w procesie sporządzania prospektów emisyjnych, zarządzanie ryzykiem, pomoc w przygotowaniu wniosku kredytowego oraz innych wniosków o dofinansowanie, pomoc w sprawozdawczości na potrzeby NBP czy GUS, pomoc przy projektowaniu i organizacji systemu budżetowania oraz świadczenie usług pokrewnych.
Rodzaje audytów świadczonych przez firmy audytowe
Audyt finansowy
Audyt finansowy, znany również jako rewizja finansowa, polega na niezależnej ocenie sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa w celu potwierdzenia ich rzetelności i zgodności z obowiązującymi standardami rachunkowości. Jest to najczęściej wykonywana usługa przez firmy audytowe, szczególnie w przypadku spółek publicznych, które są zobowiązane do przeprowadzania takich badań.
Audyt operacyjny
Audyt operacyjny koncentruje się na ocenie efektywności i efektywności operacji przedsiębiorstwa. Jego celem jest identyfikacja obszarów, w których organizacja może poprawić swoje procesy, zwiększyć wydajność i zredukować koszty. Audyt operacyjny może obejmować analizę procesów produkcyjnych, zarządzania łańcuchem dostaw, zarządzania personelem oraz innych kluczowych obszarów działalności.
Audyt zgodności
Audyt zgodności polega na ocenie, czy przedsiębiorstwo przestrzega obowiązujących przepisów prawnych, regulacji branżowych oraz wewnętrznych polityk i procedur. Jest to szczególnie istotne w branżach silnie regulowanych, takich jak sektor finansowy, farmaceutyczny czy energetyczny. Audyt zgodności pomaga w identyfikacji ryzyk związanych z nieprzestrzeganiem przepisów oraz w opracowywaniu działań naprawczych.
Audyt IT
Audyt IT koncentruje się na ocenie systemów informatycznych przedsiębiorstwa, w tym infrastruktury IT, aplikacji, baz danych oraz procesów zarządzania danymi. Celem audytu IT jest zapewnienie bezpieczeństwa informacji, integralności danych oraz efektywności systemów informatycznych w wspieraniu celów biznesowych organizacji.
Audyt ESG
Audyt ESG (Environmental, Social, Governance) ocenia działania przedsiębiorstwa w zakresie ochrony środowiska, odpowiedzialności społecznej oraz ładu korporacyjnego. W obliczu rosnącej świadomości społecznej i regulacji dotyczących zrównoważonego rozwoju, audyt ESG staje się coraz bardziej istotnym elementem oceny działalności firm.
Obowiązki i odpowiedzialność firm audytowych
Firmy audytowe są zobowiązane do zachowania niezależności i obiektywizmu podczas świadczenia swoich usług. Zgodnie z ustawą o biegłych rewidentach, firma audytowa nie może świadczyć usług, które mogłyby zagrozić jej niezależności w stosunku do badanego podmiotu. Ponadto, firma audytowa musi przestrzegać standardów jakości usług audytorskich, zapewniając odpowiednie szkolenia dla swoich pracowników oraz wdrażając systemy kontroli jakości.
Rynek usług audytorskich w Polsce
W Polsce rynek usług audytorskich jest zróżnicowany, obejmując zarówno duże międzynarodowe firmy audytorskie, jak i mniejsze, lokalne podmioty. Zgodnie z danymi za 2024 rok, segment audytu w Polsce wzrósł o ponad 6%, a średnie wynagrodzenie audytora wyniosło 641 tys. zł, co stanowi wzrost o 33% w porównaniu do roku poprzedniego.
Firmy audytowe w Polsce są również zobowiązane do przestrzegania przepisów dotyczących ochrony danych osobowych, takich jak RODO, oraz do zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa informacji w ramach świadczonych usług.
Wybór firmy audytowej
Wybór odpowiedniej firmy audytowej jest kluczowy dla zapewnienia rzetelności i jakości świadczonych usług. Przedsiębiorstwa powinny kierować się takimi kryteriami jak doświadczenie firmy w danej branży, posiadane certyfikaty i licencje, referencje od innych klientów oraz zakres oferowanych usług. Ważne jest również, aby firma audytowa posiadała odpowiednie zasoby ludzkie i technologiczne do przeprowadzenia audytu na odpowiednim poziomie jakości.
Przyszłość rynku usług audytorskich
Przyszłość rynku usług audytorskich w Polsce będzie zależała od kilku czynników, w tym od rozwoju technologii, zmian w regulacjach prawnych oraz rosnącej świadomości przedsiębiorstw w zakresie znaczenia audytu. W szczególności, rozwój technologii takich jak sztuczna inteligencja i analiza danych może wpłynąć na sposób przeprowadzania audytów, umożliwiając bardziej efektywne i dokładne analizy.
W odpowiedzi na te zmiany, firmy audytowe będą musiały inwestować w rozwój kompetencji swoich pracowników oraz w nowe technologie, aby utrzymać konkurencyjność na rynku. Ponadto, rosnące znaczenie kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem i odpowiedzialnością społeczną sprawi, że audyty ESG staną się coraz bardziej istotnym elementem działalności firm audytowych.
Podsumowanie
Firmy audytowe odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu transparentności i rzetelności informacji finansowych przedsiębiorstw. Ich usługi są niezbędne zarówno dla dużych spółek publicznych, jak i dla mniejszych firm, które pragną zapewnić sobie wiarygodność w oczach inwestorów, partnerów biznesowych oraz instytucji finansowych. Wybór odpowiedniej firmy audytowej oraz świadome korzystanie z jej usług może przyczynić się do sukcesu i rozwoju przedsiębiorstwa na konkurencyjnym rynku.
